Od strony prawnej chroni właściciela
Kodeks wykroczeń oraz Kodeks cywilny
Cisza nocna
Wielu z nas zapewne doświadczyło sytuacji, gdy cisza nocna została zakłócona przez hałas sąsiadów, imprezy czy inne działania. Polskie prawo, w celu zapewnienia spokoju i komfortu nocnego odpoczynku, wprowadza pewne regulacje dotyczące tzw. ciszy nocnej. Obejmują one zarówno osoby mieszkające w mieście, jak i na wsi. Nie wszyscy jednak wiedzą, jak zgłaszać przypadki zakłóceń porządku oraz jakie konsekwencje prawne wynikają z nieprzestrzegania ogólnie przyjętych norm. Warto więc zapoznać się z obowiązującymi przepisami, by w razie konieczności móc właściwie zareagować.

Według polskich prawników i sądów cisza nocna to czas w porze nocnej przeznaczony na odpoczynek, który nie powinien być zakłócany. Przestrzeganie ciszy nocnej jest jedynie zwyczajem, który uznają prawnicy i sądyCisza Nocna INFOR [➚] [ ] .

Art. 221 § 1 kpk. [Cisza nocna]

… za porę nocną uważa się czas od godziny 22 do godziny 6.

Art. 151 § 1 kp. [Cisza nocna]

Pora nocna obejmuje 8 godzin między godzinami 21:00 a 7:00.

Zakłócanie ciszy nocnej

Kluczową kwestią jest częstotliwość zakłócania ciszy nocnej. Każdy od czasu do czasu przyjmuje gości i robi imprezę z głośną muzyką, która przeciąga się do rana. Jeśli poinformujemy wcześniej sąsiadów o naszych planach i przeprosimy za uciążliwość, powinno spotkać się to ze zrozumieniem. Jednak jeśli sąsiad będzie często hałasował silnikami i innymi maszynami w otwartym garażu, będzie to przekroczeniem norm społecznych. W razie sporadycznego zakłócania ciszy nocnej można zwrócić uwagę takiej osobie. Jeśli jednak nie spowoduje to zmiany postępowania na lepsze, ktoś z sąsiedztwa może złożyć skargę na zakłócanie ciszy nocnej na policji lub w straży miejskiej. Wizyta funkcjonariuszy może skończyć się pouczeniem i sporządzeniem notatki służbowej albo skierowaniem sprawy do sądu.

Art. 51 kw. [Zakłócenie spokoju]

§ 1. "Kto krzykiem, hałasem, alarmem lub innym wybrykiem zakłóca spokój, porządek publiczny, spoczynek nocny albo wywołuje zgorszenie w miejscu publicznym, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny".

§ 2. "Jeżeli czyn określony w § 1 ma charakter chuligański lub sprawca dopuszcza się go, będąc pod wpływem alkoholu, środka odurzającego lub innej podobnie działającej substancji lub środka, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny".

§ 3. "Podżeganie i pomocnictwo są karalne".

Wszelkie czynności zakazane zawarte w normie art. 51 § 1 KW łącznie nazywa się „wybrykami”. Przepis ten wskazuje na: krzyk, hałas, alarm oraz wybryk innego rodzaju. Na czym dokładnie polegają te zachowania?

Wybryk” należy rozumieć jako postępek odbiegający od przyjętych norm zachowania się będący oznaką lekceważenia zasad współżycia społecznego. W opinii Sądu Najwyższego „wybryk stanowi zachowanie, jakiego w konkretnych okolicznościach (czas, miejsce, otoczenie), ze względu na przyjęte zwyczajowo normy współżycia, nie należy się spodziewać. Z tego powodu wywołuje ono powszechne negatywne oceny społeczne i uczucia odrazy, gniewu, oburzenia. Dla wybryku charakterystyczna jest wyraźna sprzeczność z powszechnie akceptowanymi normami zachowania się. Dlatego nie można uznać za wybryk czynu, który nie dość, że nie koliduje w rażący sposób z obowiązującymi w określonym kontekście sytuacyjnym normami zachowania się, lecz przeciwnie – wzbudza w odbiorze powszechnym odczucia pozytywne i jest traktowany z uznaniem” (por. wyrok SN z 2 grudnia 1992 roku, sygn. akt: III KRN 189/92). Sąd wskazał jednocześnie, że nie każde zachowanie zakłócające czyjś spokój będzie nosiło znamiona wykroczenia. Jako przykład należy podać wołanie o pomoc zakłócające spoczynek nocny czy dzwonienie dzwonów kościoła w porze wczesnoporannej, np. o godzinie 6:00.

Przechodząc do konkretnych czynów, ustawodawca w pierwszej kolejności wymienił krzyk”. Pojęcie to definiuje się jako bardzo donośne mówienie lub głośne wołanie, a także jako nad wyraz głośne nieartykułowane lub niezrozumiałe dźwięki. Przyjmuje się więc, że krzyk może posiadać treść lub nie. Zakłócenie spokoju i porządku publicznego krzykiem nastąpi wtedy, gdy wydanie takiego okrzyku stanowi naruszenie powszechnie akceptowanej w danym czasie, miejscu i okolicznościach normy. Jako przykład można wskazać kibiców piłki nożnej – wydawane przez nich okrzyki, nawet te wulgarne, na stadionie są społecznie akceptowalne. Jeżeli jednak takie samo ich zachowanie będzie miało miejsce po meczu, np. w parku czy na chodniku miasta, uznać należy je za wykroczenie w rozumieniu art. 51 § 1 KW.

Następny jest hałas. Pojęcie to oznacza głośne dźwięki zakłócające spokój. Hałasem będzie więc każdy niepożądany lub szkodliwy dźwięk powodowany przez działalność człowieka (nie przez samego człowieka samodzielnie), w tym hałas emitowany przez środki transportu, ruch drogowy, ruch kolejowy, ruch samolotowy oraz hałas pochodzący z obszarów działalności przemysłowej. Przyjęło się, iż o hałasie mówi się w kontekście odgłosów przyrody (szczekanie psa) oraz pracujących urządzeń (dźwięk radia, telewizora, silnika). Kwestie hałasu należy rozpatrywać przez pryzmat ustaw szczegółowych, m.in. Prawo ochrony środowiska USTAWA Prawo Ochrony Środowiska, Dz.U. 2001 nr 62 poz. 627 z dnia: 27 kwietnia 2001 r. [➚]
         [tekst jednolity Dz.U. 2024 poz. 54 z dnia: 7 grudnia 2023 r.]
Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowiskuRozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 października 2013 r. [ Dz.U. 2014 poz. 112 ] [➚] w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. , a także Dyrektywa Komisji (UE), Parlamentu Europejskiego i Rady Dyrektywa Komisji (UE) 2015/996 z dnia 19 maja 2015 r. [ Dz.U. L 168 z 1.7.2015, p. 1 ] [➚] ustanawiająca wspólne metody oceny hałasu zgodnie z dyrektywą
      2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady.
.
Zgodnie z przepisami tych aktów dopuszczalne normy hałasu są różne w zależności m.in. od pory doby czy przeznaczenia terenu (zabudowa mieszkaniowa będzie miała mniejsze normy niż zabudowa przemysłowa). Przyjmuje się, że w strefie zamieszkania dopuszczalny poziom hałasu to 60 decybeli w porze dziennej i 50 decybeli w porze nocnej.
Ostatni jest alarm - oznacza on urządzenie emitujące sygnał dźwiękowy lub świetlny ostrzegający przed niebezpieczeństwem. W kontekście omawianego wykroczenia z zachowaniem bezprawnym będziemy mieli do czynienia w sytuacji, gdy sprawca nie wyłączy systemu alarmowego, który z jakiegoś powodu się włączył (zazwyczaj w mieszkaniu lub samochodzie).

Ustawodawca nie ograniczył się jedynie do trzech wspomnianych zachowań. Pozostawił on furtkę organom porządkowym poprzez wskazanie w przepisie na
inne wybryki”. Za takie „inne zachowania” uznaje się m.in. rozproszenie substancji drażniących wzrok czy środków o bardzo przykrym dla człowieka zapachu.

Zobacz więcej: https://poradnikpracownika.pl/-cisza-nocna-czy-taki-nakaz-rzeczywiscie-istnieje

Art. 144 kc. [Zakaz immisji]

" Właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych."

Immisje to po prostu oddziaływanie jednej nieruchomości na drugą. Może tu chodzić zarówno o działanie właściciela korzystającego z nieruchomości, jak i nieruchomości samej w sobie (np. dziko rosnące drzewa przeszkadzają/zagrażają sąsiadom).

Korzystanie z własnej nieruchomości może i często oddziałuje niekorzystnie na nieruchomości sąsiednie. Z tego powodu konieczne jest określenie granic korzystania z własnej nieruchomości, uwzględniając z jednej strony interes własny, a z drugiej interesy sąsiadów.

Oddziaływanie na sąsiednią nieruchomość może przyjąć formę immisji w dwóch postaciach:

  • immisji bezpośrednich,
  • immisji pośrednich.

  • Immisje bezpośrednie, jak sama nazwa wskazuje, to bezpośrednia ingerencja w sferę cudzej własności.
    Przykład 1.
    Właściciel nieruchomości ukształtował tak odpływ wody ze swojego dachu, że rury spustowe prowadzą wodę opadową bezpośrednio pod płot, granicę, w ten że cała woda która gromadzi się na gruncie sąsiada powodując u niego podtopienia, niszczenie roślin, ogrodzenia, obiektów architektury ogrodowej. Takie oddziaływanie to immisja bezpośrednia.

    W orzecznictwie sądów wskazuje się, że immisje bezpośrednie są zawsze zakazane, bez jakichkolwiek ograniczeń dotyczących “przeciętnej miary” (o czym poniżej). Są po prostu wynikiem złego zamiaru, celowego działania. Trudno usprawiedliwiać np. takie kierowanie wód opadowych z dachu za pomocą rynny, by koniec rynny znajdował się tuż przy granicy nieruchomości i powodował, że woda będzie zalewać sąsiednią nieruchomość.

    Natomiast immisja pośrednia wynika z naturalnego korzystania z nieruchomości. To ujemne oddziaływanie na nieruchomość sąsiednią, przy czym najczęściej źródłem tego oddziaływania jest korzystanie przez właściciela z jego nieruchomości. Działania właściciela mogą tworzyć np. hałas, zacienienie, przykre zapachy itp.

    Przykład 2.
    Na nieruchomości znajduje się zakład ślusarski. Od pewnego czasu prace w warsztacie odbywają się 7 dni w tygodniu, od godzin wczesnoporannych do późnego wieczora. Sąsiedzi nie są w stanie normalnie funkcjonować. W takim przypadku może dojść do uznania, że ma miejsce immisja pośrednia w postaci uciążliwego hałasu.

    Zobacz więcej: https://poradnikpracownika.pl/-immisje-uciazliwosci-z-sasiedniej-nieruchomosci-jak-z-nimi-walczyc

    Jak zgłaszać zakłócanie porządku?

    Zanim powiadomimy o zakłócaniu porządku odpowiednie służby, warto wcześniej spróbować rozwiązać sytuacje na własną rękę. Może poinformowanie sąsiada o za głośnej muzyce lub notorycznym szczekaniu psa sprawi, że podejmie on właściwe kroki, by więcej nie dopuścić do podobnego zdarzenia.

    W sytuacji gdy próby porozumienia nie przyniosą skutków, powinieneś poinformować o zakłócaniu spokoju Policję lub Straż Miejską . Możesz zadzwonić na numer alarmowy lub złożyć pisemną skargę. Jeśli problem dotyczy mieszkańca bloku lub osiedla, warto skontaktować się z władzami spółdzielni i złożyć zażalenie